DECYZJA – odmowa GIODO uwzględnienia wniosku w przedmiocie nakazania usunięcia danych osobowych przez właściciela sklepu internetowego.
Skarżąca w celu wysyłki zamówionego za pośrednictwem sklepu internetowego produktu, utworzyła w tymże sklepie konto internetowe zawierając jednocześnie umowę o świadczeniu usług drogą elektroniczną. W tym celu udostępniła na rzecz Przedsiębiorcy swoje dane osobowe w zakresie: imienia, nazwiska, adresu korespondencyjnego, adresu poczty elektronicznej, numeru telefonu. Ponadto Skarżąca wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych w celu przeprowadzenia transakcji zakupu i założenia konta internetowego oraz wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych w celu przeprowadzenia transakcji zakupu i założenia konta internetowego.
Sklep przetwarza przedmiotowe dane w związku z zawartą umową o świadczeniu usług drogą elektroniczną, a także na podstawie udzielonej przez Skarżącą zgody w systemie informatycznym.
Wskazówki GIODO
Sklep przetwarza dane Skarżącej na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 1, oraz pkt 3, tzn. w związku z wyrażoną przez Skarżącą zgodą, a także zawartą umową o świadczeniu usług drogą elektroniczną – prowadzenie konta internetowego. Tym samym wyrażona zgoda nie jest jedyną przesłanką do usprawiedliwionego realizowania procesu przetwarzania danych osobowych, zatem, cofnięcie zgody,w sytuacji zaistnienia innej przesłanki określonej w art. 23 ust. 1 ustawy, nie oznacza, iż dalsze przetwarzanie danych automatycznie staje się niedopuszczalne.
W przypadku usługi świadczonej drogą elektroniczną – stosuje się ustawę z 18.07.2002 r. O świadczeniu usług drogą elektroniczną – są to przepisy szczególne wobec przepisów ogólnych – tj. Ustawy o ochronie danych osobowych.
Art. 18 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczna usługodawca może przetwarzać dane osobowe usługobiorcy niezbędne do nawiązania, ukształtowania treści, zmiany, rozwiązania stosunku prawnego między nimi, takie jak:
nazwisko i imiona usługobiorcy;
numer ewidencyjny PESEL lub – gdy ten numer nie został nadany – numer paszportu, dowodu osobistego lub innego dokumentu potwierdzającego tożsamość;
adres zameldowania na pobyt stały;
adres do korespondencji, jeżeli jest inny niż adres, o którym mowa w pkt 3;
dane służące do weryfikacji podpisu elektronicznego usługobiorcy;
adresy elektroniczne usługobiorcy.
Podsumowanie
Sklep przetwarza legalnie dane osobowe użytkowników na podstawie zgody Skarżącej oraz w związku z zawartą umową o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Spełnienie już jednej z przesłanek legalizujących przetwarzanie danych osobowych jest wystarczające – cofnięcie zgody Skarżącej nie wyklucza zatem zgodnego z prawem przetwarzania danych przez administratora.
Skarżąca miała możliwość zapoznania się z regulaminem sklepu przed założeniem konta.
Decyzja nakazująca usunięcie uchybień w procesie przetwarzania danych osobowych. Podczas kontroli GIODO wykrył, że Spółka wobec osób korzystających z formularza kontaktowego sklepu internetowego nie realizuje obowiązku informacyjnego z art. 24 ustawy o ochronie danych osobowych.
Nierealizowanie wobec osób korzystających z formularza kontaktowego sklepu internetowego, osób zakładających konto użytkownika tego sklepu oraz osób dokonujących zakupów w sklepie internetowym bez zakładania konta użytkownika, obowiązku informacyjnego, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy, powierza dane osób, korzystających z elektronicznego formularza kontaktu sklepu internetowego kilku podmiotom bez pisemnej umowy powierzenia przetwarzania danych, niezastosowaniu odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych w celu ochrony danych osobowych przesyłanych w sieci publicznej w związku z procesami tworzenia konta użytkownika na stronie sklepu internetowego, logowania się na to konto i tworzenia zamówienia towaru oraz procesem sprzedaży prowadzonej w sklepie internetowym z uwagi na brak środków kryptograficznej ochrony tych danych, niezgłoszeniu Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zmiany informacji zawartych w zgłoszeniu zbioru danych osobowych dotyczących: adresu siedziby administratora danych, przedstawiciela Spółki, o którym mowa w art. 31a ustawy, powierzenia przetwarzania danych osobowych, podstawy prawnej przetwarzania danych osobowych oraz zakresu danych osobowych przetwarzanych w tym zbiorze (art. 41 ust. 2 ustawy).
ZARZUTY
nierealizowanie obowiązku informacyjnego z art. 24 ust. 1 ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz.
926 z późn. zm.)
powierzanie danych osób, korzystających z elektronicznego formularza
kontaktu sklepu internetowego mimo niezawarcia pisemnej umowy powierzenia przetwarzania danych osobowych, o której mowa w art. 31 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r., Nr 101, poz. 926 z późn. zm.),
niestosowanie środków kryptograficznej ochrony danych wobec danych osobowych
przesyłanych w sieci publicznej w związku z procesami tworzenia konta użytkownika
na stronie sklepu internetowego, logowania się na to konto i tworzenia zamówienia
towaru oraz w związku z procesem sprzedaży prowadzonej w sklepie internetowym
niezgłoszenie Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych zmiany
informacji zawartych w zgłoszeniu zbioru danych osobowych dotyczących: adresu siedziby administratora danych, przedstawiciela Spółki, o którym mowa w art. 31a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych
Do czego zobowiązał GIODO?
GIODO nakazał usunięcie uchybień w procesie przetwarzania danych osobowych
Wskazówki GIODO:
1. Spółka ma udzielać osobom, od których pozyskuje dane osobowe, tj. osobom korzystającym z formularza kontaktowego, osobom zakładającym konto użytkownika oraz osobom dokonującym zakupów w sklepie internetowym bez zakładania konta użytkownika, informacji, o których mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych:
adresie swojej siedziby i pełnej nazwie, a w przypadku gdy administratorem danych jest osoba fizyczna – o miejscu swojego zamieszkania oraz imieniu i nazwisku
celu zbierania danych, a w szczególności o znanych mu w czasie udzielania informacji lub przewidywanych odbiorcach lub kategoriach odbiorców danych
prawie dostępu do treści swoich danych oraz ich poprawiania
dobrowolności albo obowiązku podania danych, a jeżeli taki obowiązek istnieje, o jego podstawie prawnej.
2. Spółka pozyskując za pomocą formularza kontaktowego sklepu internetowego dane osobowe użytkowników w zakresie: imię, nazwisko i adres e-mail sklepu internetowego które przekazuje następnie na skrzynkę poczty elektronicznej będącej własnością innej Spółki powinna z tą Spółką zawrzeć umowę powierzenia przetwarzania danych osobowych – albowiem powierzenie danych osobowych podmiotowi zewnętrznemu może nastąpić tylko i wyłącznie w oparciu o umowę powierzenia wskazującą zakres i cel powierzenia.
3. Spółka przekazując dane osobowe klientów w zakresie imię, nazwisko, nazwa prowadzonej działalności gospodarczej, adres oraz Numer Identyfikacji Podatkowej, znajdujące się na fakturach VAT, księgowej, w związku z umową o prowadzenie księgowości powinna również zawrzeć z księgową umowę powierzenia danych osobowych.
4. Spółka powinna zawrzeć umowę powierzenia również z hostingodawcą z uwagi na fakt, iż baza danych klientów sklepu internetowego znajduje się na serwerze należącym do innego podmiotu. który posiada dostęp do wszystkich danych osobowych przetwarzanych z wykorzystaniem ww. serwera.
5. Spółka powinna zawrzeć umowę powierzenia z zewnętrznym administratorem serwera, na którym znajduje się baza danych klientów sklepu internetowego, z racji, że posiada on dostęp do
wszystkich danych osobowych przetwarzanych na serwerze.
6. Spółka jako administrator danych zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy, jest obowiązany zastosować środki techniczne i organizacyjne zapewniające ochronę przetwarzanych danych osobowych odpowiednią do zagrożeń oraz kategorii danych objętych ochroną, a w szczególności powinien zabezpieczyć dane przed ich udostępnieniem osobom nieupoważnionym, zabraniem przez osobę nieuprawnioną, przetwarzaniem z naruszeniem ustawy oraz zmianą, utratą, uszkodzeniem lub zniszczeniem, a także zgodnie z wymogami części C pkt XIII załącznika do rozporządzenia,
administrator danych stosuje środki kryptograficznej ochrony wobec danych wykorzystywanych do
uwierzytelnienia, które są przesyłane w sieci publicznej.
7. Spółka jako administrator danych powinna zapewnić by procesy tworzenia konta przez klienta na stronie sklepu internetowego, logowania się na to konto i tworzenia zamówienia towaru, a także cały proces sprzedaży prowadzonej w sklepie internetowym był zabezpieczony za pomocą środków ochrony kryptograficznej, tj. bezpiecznego protokołu https.
8. Spółka powinna zgodnie z art 41 ust. 2 ustawy zgłaszać Generalnemu Inspektorowi każdą zmianę, czyli w terminie 30 dni od dnia dokonania zmiany w zbiorze danych.
W zgłoszonym do rejestracji zbiorze Spółka nie ujawniła zmian w zakresie
a) adresu siedziby administratora danych – w zgłoszeniu zbioru do rejestracji wskazano nieaktualny
adres siedziby Spółki
b) przedstawiciela Spółki, o którym mowa w art. 31a ustawy – jak ustalono Spółka jest podmiotem
posiadającym siedzibę na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, toteż należy wskazać Prezesa Zarządu
c) powierzenia przetwarzania danych osobowych kilku podmiotom (jw)
d) podstawy prawnej przetwarzania danych osobowych – w zgłoszeniu zbioru do rejestracji Spółka
wskazała, jako podstawę prawną przetwarzania danych osobowych zgodę osoby, której dane
dotyczą oraz fakt, iż przetwarzanie danych jest niezbędne do realizacji uprawnienia lub spełnienia
obowiązku wynikającego z przepisu prawa.
W toku kontroli ustalono jednak, że podstawą prawną przetwarzania danych osobowych jest art. 23 ust. 1 pkt 3 ustawy, który stanowi iż przetwarzanie danych jest dopuszczalne wtedy, gdy jest to konieczne do realizacji umowy, gdy osoba, której dane dotyczą, jest jej stroną lub gdy jest to niezbędne do podjęcia działań przed zawarciem umowy na żądanie osoby, której dane dotyczą oraz art. 23 ust. 1 pkt 5 ustawy, który stanowi iż przetwarzanie danych jest dopuszczalne wtedy, gdy jest ono niezbędne do wypełnienia prawnie usprawiedliwionych celów realizowanych przez administratora danych;
e) zakresu przetwarzanych danych osobowych – Spółka powinna wskazać w zgłoszeniu, iż przetwarza także następujące informacje dotyczące klientów: adres e-mail, nazwa prowadzonej działalności gospodarczej, nr użytkownika, nr zamówienia, adres IP.
Podsumowanie
Spółka będąc administratorem danych osobowych powinna usunąć wskazane przez GIODO naruszenia stosując się do opisanych powyżej wskazówek oraz unikać uchybień w procesie administrowania danymi w przyszłości.
Decyzja z 27 kwietnia 2016 r. umarzająca postępowanie dotyczące niezrealizowania obowiązku informacyjnego, o którym mowa w art. 25 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, a także braku podstawy prawnej do przetwarzania danych osobowych w celu marketingowym.
Kontrola GIODO dotyczyła danych osób, z którymi Spółka kontaktuje się telefonicznie w celach marketingowych, w tym w celu umówienia spotkania dotyczącego przedstawienia oferty marketingowej.
Najważniejsze zarzuty GIODO wobec Spółki:
nierealizowanie (prawidłowo) obowiązku informacyjnego wynikającego z art. 25 ust. 1 ustawy wobec osób, których numery telefonów zostały wygenerowane przez Spółkę lub zostały zakupione od S. Sp. z o.o. oraz od M. s.k. (art. 25 ust. 1 ustawy);
niezapewnienie, aby dane osobowe pochodzące z baz danych udostępnionych Spółce przez S. Sp. z o.o., własnych zbiorów danych o nazwach „N”, „K” i wygenerowanych przez Spółkę nr telefonów były przetwarzane zgodnie z prawem, tj. art. 172 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2014 r. poz. 243 ze zm.), tj. poprzez brak zgody ww. osób na otrzymywanie informacji marketingowych poprzez użycie telekomunikacyjnych urządzeń końcowych i automatycznych systemów wywołujących na podstawie ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy);
brak w polityce bezpieczeństwa informacji o zbiorze danych o nazwie „N” wraz ze wskazaniem programów zastosowanych do przetwarzania danych osobowych, oraz opisu struktury zbioru danych o nazwie „N” wskazującego zawartość poszczególnych pól informacyjnych i powiązania między nimi (§ 4 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia).
W odpowiedzi na zawiadomienie o wszczęciu postępowania administracyjnego Spółka złożyła wyjaśnienia i usunęła uchybienia.
zaprzestano generowania numerów telefonów oraz zawierania umów, których przedmiotem jest powierzanie danych osobowych Spółce przez tzw. brokerów.
oświadczono, że Spółka będzie przetwarzać dane osobowe pochodzące bezpośrednio od osób, które wyrażają zgodę w stosunku do Spółki na przetwarzanie ich danych w celach marketingowych i że Spółka prowadzi działania marketingowe za pośrednictwem telefonu z ograniczeniem do osób, które wyraziły zgodę na taki kontakt np. na bonach prezentowych, umowach (art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy).
uzupełniono politykę bezpieczeństwa o informacje dotyczące zbioru danych o nazwie „N” wraz ze wskazaniem programów zastosowanych do przetwarzania danych osobowych, oraz opisu struktury zbioru danych o nazwie „N” wskazującego zawartość poszczególnych pól informacyjnych i powiązania między nimi (§ 4 pkt 2 i pkt 3 rozporządzenia).
Podsumowanie
Po zmianie brzmienia art. 172 ustawy Prawo telekomunikacyjne nie wchodzi w grę sytuacja, gdy firma kontaktuje się z potencjalnym klientem i zaczyna rozmowę od pytania o zgodę, a w przypadku jej nieuzyskania – rozłącza się.
Dopuszczalna jest natomiast sytuacja, gdy np. następuje kontakt telefoniczny z klientem w celu ustalenia szczegółów realizacji umowy bądź zamówienia, a przy okazji klient pytany jest o zgodę na gruncie art. 172.
Należy pamiętać, że brak dokumentu jakim jest polityka bezpieczeństwa, stanowi przesłankę odmowy rejestracji zbioru danych, określoną w art. 44 ust. 1 pkt 2 w związku z art. 26 ust. pkt 1 ustawy. Każdy przetwarzany przez administratora danych zbiór danych powinien być opisany w dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz w odpowiedni sposób zabezpieczony, nawet jeśli podlega wyłączeniu z obowiązku rejestracji w GIODO. W przeciwnym razie Generalny Inspektor
Ochrony Danych Osobowych wezwie Administratora danych do usunięcia naruszenia.