Jakie są najpopularniejsze zbiory danych osobowych w sklepie internetowym i czy można je zgłosić razem?

Jakie są najpopularniejsze zbiory danych osobowych w sklepie internetowym i czy można je zgłosić razem?

 

    1. Obowiązek ochrony przetwarzanych danych osobowych ciąży na każdym właścicielu e-sklepu, który taki zbiór danych gromadzi. Wiąże się to nie tylko z koniecznością jego rejestracji u Głównego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (GIODO), ale też wdrożenia dokumentacji i odpowiedniego zabezpieczenia danych.

 

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych administratora danych do zgłoszenia zbioru danych osobowych do rejestracji Generalnemu Inspektorowi Ochrony Danych Osobowych, z wyjątkiem przypadków zwalniających go z tego obowiązku, o których mowa w art. 43 ust. 1 ustawy.

 

W rozumieniu ustawy, zbiór danych to

„każdy posiadający strukturę zestaw danych o charakterze osobowym, dostępnych według określonych kryteriów, niezależnie od tego, czy zestaw ten jest rozproszony lub podzielony funkcjonalnie” (art. 7 pkt 1 ustawy).

 

Jedno zgłoszenie – jeden zbiór

 

Ustawa o ochronie danych osobowych wskazuje, iż jedno zgłoszenie zbioru danych powinno obejmować tylko jeden zbiór danych osobowych (art. 41 ustawy). Każdy zbiór danych osobowych, który jest zgłaszany przez Administratora danych różni się między sobą m.in. zakresem przetwarzanych danych, celem przetwarzania danych, podstawą prawną prowadzenia zbioru.

 

W żadnym wypadku wypełnienie jednego zgłoszenia dla kilku zbiorów danych osobowych nie pozwoli w sposób właściwy scharakteryzować poszczególnych zbiorów objętych tym zgłoszeniem.

 

Tym samym zgłoszenie kilku zbiorów w jednym wniosku uniemożliwi wskazanie elementów decydujących o jego tożsamości, tj. np. podstawy prawnej przetwarzania danych, zakresu przetwarzanych danych, celu przetwarzania danych w zbiorze. A co za tym idzie nie będzie możliwe stwierdzenie, jaki zakres informacji, o którym mowa w art. 41 ust. 1 ustawy, dotyczy każdego ze zbiorów.

 

Art. 41. 1. Zgłoszenie zbioru danych do rejestracji powinno zawierać: 1) wniosek o wpisanie zbioru do rejestru zbiorów danych osobowych, 2) oznaczenie podmiotu prowadzącego zbiór i adres jego siedziby lub 14 miejsca zamieszkania, w tym numer identyfikacyjny rejestru podmiotów gospodarki narodowej, jeżeli został mu nadany, oraz podstawę prawną upoważniającą do prowadzenia zbioru, a w przypadku podmiotu, o którym mowa w art. 31a, oznaczenie tego podmiotu i adres jego siedziby lub miejsce zamieszkania, 2) oznaczenie administratora danych i adres jego siedziby lub miejsca zamieszkania, w tym numer identyfikacyjny rejestru podmiotów gospodarki narodowej, jeżeli został mu nadany, oraz podstawę prawną upoważniającą do prowadzenia zbioru, a w przypadku powierzenia przetwarzania danych podmiotowi, o którym mowa w art. 31, lub wyznaczenia podmiotu, o którym mowa w art. 31a, oznaczenie tego podmiotu i adres jego siedziby lub miejsca zamieszkania, 3) cel przetwarzania danych, 3a) opis kategorii osób, których dane dotyczą, oraz zakres przetwarzanych danych, 4) sposób zbierania oraz udostępniania danych, 4a) informację o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane mogą być przekazywane, 5) opis środków technicznych i organizacyjnych zastosowanych w celach określonych w art. 36-39, 6) informację o sposobie wypełnienia warunków technicznych i organizacyjnych, określonych w przepisach, o których mowa w art. 39a, 7) informację dotyczącą ewentualnego przekazywania danych do państwa trzeciego.

 

A zatem skoro dane osobowe klientów sklepu internetowego przetwarzane są w różnych celach, jak np. realizacja zamówień klientów sklepu internetowego, prowadzenie statystyk, marketing, prowadzenie bazy umów cywilnoprawnych, to dla ich realizacji potrzebny będzie różny zakres danych osobowych.

 

Zatem taka baza danych osobowych sklepu internetowego zawiera faktycznie kilka zbiorów danych prowadzonych w różnych celach. Każdy zbiór powinien zostać zgłoszony na oddzielnym formularzu zgłoszeniowym, w którym zostanie uwzględniony odpowiedni zakres danych osobowych oraz cel, dla jakiego są one przetwarzane.

 

Zbiory danych w e-sklepie

 

Pamiętając o zasadzie jeden zbiór – jeden cel przetwarzania należy wyodrębnić zbiory danych osobowych w e-sklepie.

 

Zbiór danych powinien posiadać strukturę. Dane powinny być uporządkowane np. alfabetycznie, wg daty lub numerów identyfikacyjnych.

 

Zbiór danych powinien być dostępny według określonych kryteriów – chodzi o możliwość przeszukiwania zbiorów, np. wg daty dokonania zakupu, adresu zamieszkania klienta itp.

Zbiór danych może być rozproszony lub podzielony funkcjonalnie. Dane osobowe klientów e-sklepu mogą znaleźć się również poza tzw. bazą danych e-sklepu, czyli np. jeśli sklep korzysta z zewnętrznej obsługi księgowej – dane znajdą się również w oprogramowaniu księgowym; jeśli e-sklep korzysta z zewnętrznego oprogramowania do rozsyłania mailingu, dane pojawią się z pewnością również tam.

 

Przykładowe zbiory danych w sklepie internetowym:

 

KLIENCI

Sklep internetowy gromadzi dane klientów takie jak np. ich imiona i nazwiska oraz adresy, gdyż jest to niezbędne do realizacji umowy, a w szczególności do dokonania wysyłki towaru.  Dzieje się to podczas składania zamówienia, zakładania przez klienta konta w e-sklepie czy też podczas sprzedaży w sklepie stacjonarnym.

 

MARKETING

Aby zamówić newsletter Klient musi podać na stronie E-sklepu swój adres e-mail. Niezależnie od tego czy jest to klient zarejestrowany, czy też nie.

Pozyskane w ten sposób adresy e-mail stanowią zbiór danych osobowych, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych.Jeśli to jedyne działanie marketingowe w e-sklepie – można ów zbiór zatytułować „NEWSLETTER”.

W sytuacji gdy e-sklep organizuje promocje handlowe i promocje dla konsumentów – czyli dociera do konkretnych klientów z rabatami, ofertami specjalnymi, obniżkami – na podstawie różnych metod segmentacji (pojęcie marketingu jest szersze), nazwa zbioru winna mieć bardziej pojemny zakres.

 

PRACOWNICY

W przypadkach większości e-sklepów zatrudniani są pracownicy.

Na szczęście, obowiązkowi zgodnie z  Art. 43 ust. 1 pkt 4 uodo nie podlegają zbiory danych osób zatrudnionych u ADO na podstawie stosunku pracy, o którym mowa wKodeksie pracy, a także dane osób świadczących na rzecz administratora usługi na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa-zlecenie, umowa o dzieło), co nie oznacza, że nie podlegają one ochronie.

Taki zbiór należy jednak również wskazać w ewidencji.

 

Każdy e-sklep może gromadzić dane osobowe z różnych źródeł, dlatego wskazane powyżej zbiory danych osobowych mają jedynie przykładowy charakter.

 

Nie podlegają rejestracji również zbiory danych osobowych przetwarzanych wyłącznie w celu wystawienia faktury, rachunku lub prowadzenia sprawozdawczości finansowej (art. 43 pkt. 8 ustawy o ochronie danych osobowych).

 

Główne cele przetwarzania danych osobowych w sklepach internetowych, na jakie wskazuje GIODO to:

 

  1. Realizacja zamówień klientów
  2. Marketing (np.wysyłka newslettera)
  3. Prowadzenie bazy umów cywilnoprawnych
  4. Prowadzenie statystyk

 

Podsumowanie

 

Zidentyfikowane i wyodrębnione w obrębie e-sklepu zbiory danych należy zgłosić do GIODO. Zgłaszając zbiór nie należy przedkładać żadnej listy dotychczasowych klientów w GIODO a jedynie dany zbiór określając cel przetwarzania zawartych w nim danych osobowych. Wskazane w artykule zbiory danych mają jedynie przykładowy charakter, każdy sklep internetowy może mieć  ich mniej lub więcej. Dlatego tak ważne przed przystąpieniem do rejestracji jest wnikliwe przeanalizowanie zakresu przetwarzanych danych i celów, w jakich są one przetwarzane.

Czy każdy sklep internetowy musi być zgłoszony do GIODO?

Czy każdy sklep internetowy musi być zgłoszony do GIODO?

Na tak postawione pytaie należy odpowiedzieć PRZECZĄCO: 

1. NIE KAŻDY sklep musi być zgłoszony do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

2. Co więcej, ustawa o ochronie danych osobowych NIE WYMAGA zgłaszania do GIODO sklepu internetowego a zbiorów danych osobowych, które taki sklep przetwarza.

Od razu jednak musimy dodać, że wszystkich sprzedawców internetowych obowiązuje ustawa o ochronie danych osobowych, a większość sprzedawców musi jednak dokonać zgłoszenia zbiorów danych osobowych do GIODO.

 

To jak to jest z tym zgłoszeniem?

Każdy e-sklep w związku z realizacją zamówień gromadzi i przetwarza dane osobowe swoich Klientów. Są to dane t.j. imię i nazwisko, adres zamieszkania, adres e-mail, numer telefonu i tym podobne. W ten sposób staje się administratorem danych osobowych i spada na niego obowiązek zgłoszenia zbiorów danych do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych.

Większości sprzedawców wydaje się, że uda się uniknąć rejestracji z uwagi na ART.43.1 pkt. 8 Ustawy o Ochronie Danych Osobowych :

“Z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych:
(…) przetwarzanych wyłącznie w celu wystawienia faktury, rachunku lub prowadzenia sprawozdawczości finansowej, (…)”

Jednak e-sklep to nie tylko faktury czy rachunki.

Dane osobowe Klientów gromadzone są przede wszystkim w celu realizacji zamówień, płatności, w celach marketingowych itp.

Administrator danych powinien przeanalizować i wyodrębnić zbiory i cele, w jakich przetwarza dane osobowe klientów i czy zachodzi którakolwiek z przesłanek zwalniająca go z obowiązku rejestracji zbioru u Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (GIODO).

 

Czy każdy e-sklep musi zarejestrować zbiory danych w GIODO?

Od 1 stycznia 2015 roku z obowiązku rejestracji zbioru w GIODO zwolnione będą sklepy internetowe, które powołają Administratora bezpieczeństwa informacji i zgłoszą go do GIODO. Jawny rejestr zbiorów u danego Administratora będzie prowadził ABI.

Nie jest to zwolnienie bezwzględne, albowiem jeśli w e-sklepie przetwarzane są dane wrażliwe – dane ujawniające pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, dane o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym oraz dane, które dotyczą skazań, orzeczeń o ukaraniu i mandatów karnych, a także innych wydanych w postępowaniu sądowym lub administracyjnym itp. to taki zbiór będzie podlegał rejestracji.

Jest to sytuacja niezmiernie rzadka w praktyce sklepów internetowych, ale trzeba o tym pamiętać.

Jeśli administrator danych w sklepie internetowym nie powoła administratora bezpieczeństwa informacji, powinien zanim rozpocznie faktyczną sprzedaż, dokonać rejestracji zbiorów danych w GIODO.

 

Art. 43 ustawy o ochronie danych wskazuje przypadki wyłączeń obowiązku rejestracji zbiorów danych osobowych:

 

1. Z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych:
1) zawierających informacje niejawne;
1a) które zostały uzyskane w wyniku czynności operacyjno-rozpoznawczych przez funkcjonariuszy organów uprawnionych do tych czynności;
2) przetwarzanych przez właściwe organy dla potrzeb postępowania sądowego oraz na podstawie przepisów o Krajowym Rejestrze Karnym;
2a) przetwarzanych przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej;
2b) przetwarzanych przez właściwe organy na potrzeby udziału Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym;
2c) przetwarzanych przez właściwie organy na podstawie przepisów o wymianie informacji z organami ścigania państw członkowskich Unii Europejskiej;
3) dotyczących osób należących do kościoła lub innego związku wyznaniowego, o uregulowanej sytuacji prawnej, przetwarzanych na potrzeby tego kościoła lub związku wyznaniowego;
4) przetwarzanych w związku z zatrudnieniem u nich, świadczeniem im usług na podstawie umów cywilnoprawnych, a także dotyczących osób u nich zrzeszonych lub uczących się;
5) dotyczących osób korzystających z ich usług medycznych, obsługi notarialnej, adwokackiej, radcy prawnego, rzecznika patentowego, doradcy podatkowego lub biegłego rewidenta;
6) tworzonych na podstawie przepisów dotyczących wyborów do Sejmu, Senatu, Parlamentu Europejskiego, rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, na wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz dotyczących referendum ogólnokrajowego i referendum lokalnego;
7) dotyczących osób pozbawionych wolności na podstawie ustawy, w zakresie niezbędnym do wykonania tymczasowego aresztowania lub kary pozbawienia wolności;
8) przetwarzanych wyłącznie w celu wystawienia faktury, rachunku lub prowadzenia sprawozdawczości finansowej;
9) powszechnie dostępnych;
10) przetwarzanych w celu przygotowania rozprawy wymaganej do uzyskania dyplomu ukończenia szkoły wyższej lub stopnia naukowego;
11) przetwarzanych w zakresie drobnych bieżących spraw życia codziennego;
12) przetwarzanych w zbiorach, które nie są prowadzone z wykorzystaniem systemów informatycznych, z wyjątkiem zbiorów zawierających dane, o których mowa w art. 27 przetwarzanie niektórych kategorii danych ust. 1.
1a. Obowiązkowi rejestracji zbiorów danych osobowych, z wyjątkiem zbiorów zawierających dane, o których mowa w art. 27 przetwarzanie niektórych kategorii danych ust. 1, nie podlega administrator danych, który powołał administratora bezpieczeństwa informacji i zgłosił go Generalnemu Inspektorowi do rejestracji, z zastrzeżeniem art. 46e ponowne zgłoszenia do rejestracji powołania administratora bezpieczeństwa informacji ust. 2.
2. W odniesieniu do zbiorów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3, oraz zbiorów, o których mowa w ust. 1 pkt 1a, przetwarzanych przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne, Generalnemu Inspektorowi nie przysługują uprawnienia określone w art. 12 zadania Generalnego Inspektora pkt 2, art. 14 uprawnienia inspektorów pkt 1 i 3-5 oraz art 15-18.

Obowiązuje zasada: jeśli zbiór nie mieści się w tym artykule – podlega rejestracji.

 

Podsumowanie

Prowadząc sklep internetowy trzeba pamiętać o wszystkich obowiązkach, jakie nakłada na sprzedawcę prawo. Prawo nie nakazuje rejestracji sklepu internetowego w GIODO. Ustawa o ochronie danych osobowych przewiduje dwie możliwości dla sprzedawców – powołać ABI-ego albo zarejestorwać zbiory danych osobowych w GIODO samodzielnie.

Nieznajomość prawa szkodzi, także w e-biznesie. Dobry sprzedawca to taki, który zna regulacje prawne lub korzysta z pomocy specjalistów i w oparciu o to racjonalizuje biznesowe działania, budując tym samym wizerunek rzetelnego sprzedawcy.

Czy prowadzisz sklep internetowy?

 

Czy sprzedajesz produkty online lub na Allegro?